आरसा





रोज सकाळी आपण सारेच जन आरशा समोर उभ राहून स्वता:ला न्याहाळत असतो .  पण फ़्क़्त स्वतःच्या बाह्यवर्णनाला. अंतरंगात ढुंकून पाहता येणारा आरसा अजून तरी काही अस्तित्वात आला नाही .अगदीच अस्तित्वात नाहीये अस नाही , दुसऱ्यांच्या नजरेत आपल्या अंतरंगाचा आरसा ठळकपाने दिसत असतोच कि. पण हा खरा आरसा कि खोटा हे कस ओळखायचं ? खरा-खोटा म्हणण्या मागे कारण हि आहे ते म्हणजे, आपल्या नेहमीच्या आरशात समोर जे काही, जस येयील तसं तो दाखवत असतो पण नजरेच्या आरशाचं मात्र तस नसतं ,कारण ह्या नजरेच्या आरशाला त्या माणसाची स्वताची मतं चिकटलेली असतात . मग तुम्ही कितीही चांगले वागत असलात तरी समोरचा तुमच वागणं ज्या पद्धतीने घेतो त्याप्रमाणे तुमच्या वागण्याचं प्रतिबिंब त्याच्या नजरेत उतरतं असत . जो तो त्याच्या सोयीप्रमाणे आपल्या वागण्याचा अर्थ काढत राहतो .आणि मग कधी कुणाच्या नजरेत आपल्या बद्दल ची काही नकारत्मक प्रतिबिंब पाहिली कि मनात अस्वस्थता निर्माण होवून चिडचिड व्हायला होते . "माझ म्हणन-वागण कुणाला कळतच का नाही ?, एकदा माझ्या बाजूने विचार करून बघा , एकदा माझ्या जागी स्वताला ठेवून बघा .  " असे एक ना अनेक वाक्य ऐकायला मिळतात किंवा समोरच्याला ऐकवावे  लागतात.


पण समोरचा आपल्या बद्दल कसा आणि काय विचार करत असेल हे हि पाह्ण्याच तंत्र कुठाय आपल्याकडे ? मग वाट्त राहत  केदार शिंदेच्या "अग्ग बाई अरेच्चा " सिनेमातल्या साराखं आपल्याला सामोरच्याच्या मनातल कळायला हवं  होतं . दोन क्षणा साठी का होईना समोरच्याच्या नजरेने आपण स्वता:ला बघू शकायला हवं होतं , कुणी आपलं का कौतुक कराव किंवा कुणी आपल्याबद्दल का वाईट का बोलत असेल हे स्वताला समजायला हवं होतं .


पण ह्या झाल्या साऱ्या जादुई कल्पना , अस काही होणं तसं अवघडचं ! कारण माणसाच्या मनाचा काही भरोवसा नाही . जिथ आपलच मन किती वेळा एका गोष्टीवरून, मतावरून उड्या मारतं  मग बाकीच्यांच्या मनाची किंवा विचार करण्याची पद्धत कशी काय आपल्याला उलगडणार ?
पण ह्या सार्यांवर एक उपाय आहे, आपण आपल्या मनाशी प्रामाणिक राहून  काम करणं. आणि जर आपण आपल्या मनाशी प्रामाणिक वागत असलो तर मग समोरचा आपल्या बद्दल काय विचार करतो हे जाणून घेवून त्याचं पद्धतीने वागण्याची तशी फारशी गरज उरणार नाही. शेवटी जसं समोरच्याची नजर आपल्या अंतरंगाचा आरसा दाखवते त्याप्रमाणेच आपल मन सुध्दा आपल्या वागण्याचा आरसा असतोच कि आणि तो हि साधासुधा नाही "स्नोव व्हाईट" च्या कथेतल्या जादुई आरशासारखा जो कधीच खोटं बोलतं नाही, अगदी तसाचं  .

-प्रफुल्ल शेंडगे.

1 comment:

कृपया तुमच्या प्रतिक्रिया इथे लिहा .... Please give your valuable Comment:-